Təbii ehtiyatlar
Son onilliklər böyük təbii ehtiyatlara malik olmayan ölkələr sürətlə inkişaf edirlər. Lakin bütün şərtlər daxilində, böyük təbii ehtiyatlara malik ölkələr əlavə üstünlüklər əldə edirlər. Bütün təbii ehtiyatların istifadəsi bir-birilə sıx əlaqədardır. Belə ki, torpaq ehtiyatları (kənd təsərrüfatı sahələri) yanacaqla (mineral ehtiyatlarla) hərəkətə gətirilən texnika vasitəsilə becərilir və məhsuldarlığı gübrələrlə (mineral ehtiyatlardan hazırlanan) artırılır. Bir sıra hallarda təbii-xammal ehtiyatları mineral ehtiyatlarla eyniləşdirilir. Əksər dünya ölkələrində faydalı qazıntıların ehtiyatlarının belə təsnifatı mövcuddur: kəşf olunmuş (çıxarıla bilən), yəni geoloji-kəşfiyyat işləri nəticəsində sübut olunmuş; həqiqi (texnikanın müasir inkişaf səviyyəsində çıxarılan); proqnozlaşdırılan və ya geoloji (mövcudluğu elmi proqnoz və ehtimallara əsasən söylənilən).
Geniş mənada iqlim ehtiyatlarına oksigen, perspektivli və "təmiz" enerji mənbələrindən biri olan hidrogen (hələ ki, hidrogenin əldə edilməsi benzinə nisbətən 3 dəfə baha başa gəlir), külək və günəş enerjisi ehtiyatları aiddir. Kənd təsərrüfatı nda istifadəsinə görə aqroiqlim ehtiyatları — istilik, rütubət və işıq iqlim ehtiyatlarının xüsusi növünü əmələ gətirir. İqlim ehtiyatları kənd təsərrüfatı istehsalının əsas amillərindən biri olmaqla , həm də rekreasiya (istirahət, müalicə, turizm) ehtiyatlarının əsas elementlərindəndir.
Günəş enerjisi olmadan insan həyatını təsəvvür etmək qeyri-mümkündür.
Genetik Ehtiyatlar İnstitutu
Genetik Ehtiyatlar İnstitutu - Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının strukturuna daxil olan elmi tədqiqat institutu. İnstitutun direktoru AMEA-nın müxbir üzvü Zeynal Əkpərovdur.
== Tarixi ==
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 12 saylı qərarı ilə 30 yanvar 2003-cü il Genetika və Seleksiya İnstitutunun bazasında Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Genetik Ehtiyatları İnstitutu yaradılmışdır.
== Fəaliyyət istiqamətləri ==
İnstitutun əsas elmi istiqamətləri mədəni bitkilərin və onların yabanı əcdadlarının, qiymətli, nadir, itməkdə və nəsli kəsilməkdə olan cinslərin, növlərin, aborigen sort və formaların, kənd təsərrüfatı heyvanlarının yerli cinslərinin inventarlaşdırılaraq pasportlaşdırılması, toplanması, introduksiyası, bərpası, çoxaldılması, beynəlxalq deskriptorlar əsasında qiymətləndirilməsi, ex situ və in situ şəraitində mühafizəsi ilə bağlı elmi problemlərin araşdırılması və mühafizə işinin təşkili, davamlı, yüksək məhsuldar, keyfiyyətli nümunələrin aşkar edilərək seleksiya işinə cəlb edilməsi üzrə elmi tədqiqatların aparılmasından və müvafiq sahələrdə ölkə institutlarının fəaliyyətinin əlaqələndirilməsindən ibarətdir.
== Genetik banki ==
İnstitutda Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya regionunda ilk dəfə olaraq, orta (20-30 il) və uzun müddətli saxlama (50-100 il) şəraiti olan Milli Genbank yaradılmışdır
Hazırda xarici ölkələrin genbanklarında toplanmış Azərbaycan mənşəli nümunələrin geriyə qaytarılaraq Genetik Ehtiyatlar İnstitutuna cəmlənməsi prosesinə başlanılmışdır. Bunun üçün ABŞ Kənd Təsərrüfatı Departamenti, Ümumrusiya Bitkiçilik İnstitutu, İCARDA, bir neçə digər beynəlxalq, regional və milli genbanklarla müvafiq razılaşmalar əldə edilmişdir. İnstitutun təcrübə sahələrində nadir, qiymətli bitkilərin, dünya miqyasında çox böyük dəyərə malik kolleksiyaların, eləcə də geriyə qaytarılmış nümunələrin bərpası və çoxaldılması həyata keçirilir.
Təbi ehtiyatlar iqtisadiyyatı
Təbi ehtiyatlar iqtisadiyyatı və ya resurs iqtisadiyyatı — təbii ehtiyatlarının təchizatı, tələbi və paylanması ilə məşğul olur. Təbii resurslar iqtisadiyyatının əsas hədəflərindən biri də gələcək nəsillər üçün mövcudluğunu təmin etmək üçün bu ehtiyatların idarə olunmasının daha davamlı yollarını inkişaf etdirmək üçün təbii ehtiyatların iqtisadiyyatda rolunu daha yaxşı başa düşməkdir. Resurs iqtisadçıları iqtisadi və təbii sistemlərin davamlı və səmərəli iqtisadiyyat inkişaf etdirmək məqsədilə qarşılıqlı təsirini öyrənirlər.
Təbii Resurs İqtisadiyyatı, insan iqtisadiyyatı ilə təbii ekosistemlər arasındakı əlaqələri və qarşılıqlı asılılıqları araşdırmağa çalışan iqtisadiyyatdakı bir disiplinlərarası akademik tədqiqat sahəsidir. Onun əsas diqqəti Yerin təbii ehtiyatlarının ekoloji məhdudluğu altında iqtisadiyyatı necə idarə etməkdir . Resurs iqtisadiyyatı, yer elmləri, insan iqtisadiyyatı və təbii ekosistemlər ilə əlaqəli təbii və sosial elmlər daxilində müxtəlif fənləri bir araya gətirir və birləşdirir. İqtisadi modellər təbii ehtiyatlardan istifadənin xüsusiyyətlərinə uyğunlaşdırılmalıdır. Təbii qaynaqlar iqtisadiyyatında ənənəvi tədris proqramı balıqçılıq modellərinə, meşə təsərrüfatı modellərinə və mədənçilik modellərinə (yəni balıq, ağac və filiz) yönəlmişdir. Bununla birlikdə, son illərdə digər mənbələr, xüsusən hava, su, qlobal iqlim və ümumiyyətlə “ətraf mühit qaynaqları” siyasət hazırlamaq üçün getdikcə daha çox əhəmiyyət kəsb edir.
Akademik və siyasi maraqlar, digər məqsədlər üçün rəhbərliyi əhatə etmək üçün standart üçqat resursların sadəcə optimal ticarət istifadəsindən kənara çıxdı.
Təbii Ehtiyatlar İnstitutu
Təbii Ehtiyatlar İnstitutu — Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyinin strukturuna daxil olan elmi qurum.
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan Bölməsinin Təbii Ehtiyatlar Institutu ümummilli lider Heydər Əliyevin 7 avqust 2002-ci il tarixli "Azərbaycan MEA Naxçıvan Bölməsinin təsis edilməsi haqqında" sərəncamına müvafiq olaraq Naxçıvan Regional Elmi Mərkəzinin bazasında yaradılmışdır.
Mineral xammalın kimyası və texnologiyası laboratoriyası.
Sorbsiya prosesləri laboratoriyası.
Fiziki tədqiqatlar laboratoriyası.
Avtomatlaşdırma və seysmologiya laboratoriyası.
Coğrafiya şöbəsi.
İqtisadiyyat şöbəsi.
Təbii ehtiyatlar iqtisadiyyatı
Təbi ehtiyatlar iqtisadiyyatı və ya resurs iqtisadiyyatı — təbii ehtiyatlarının təchizatı, tələbi və paylanması ilə məşğul olur. Təbii resurslar iqtisadiyyatının əsas hədəflərindən biri də gələcək nəsillər üçün mövcudluğunu təmin etmək üçün bu ehtiyatların idarə olunmasının daha davamlı yollarını inkişaf etdirmək üçün təbii ehtiyatların iqtisadiyyatda rolunu daha yaxşı başa düşməkdir. Resurs iqtisadçıları iqtisadi və təbii sistemlərin davamlı və səmərəli iqtisadiyyat inkişaf etdirmək məqsədilə qarşılıqlı təsirini öyrənirlər.
Təbii Resurs İqtisadiyyatı, insan iqtisadiyyatı ilə təbii ekosistemlər arasındakı əlaqələri və qarşılıqlı asılılıqları araşdırmağa çalışan iqtisadiyyatdakı bir disiplinlərarası akademik tədqiqat sahəsidir. Onun əsas diqqəti Yerin təbii ehtiyatlarının ekoloji məhdudluğu altında iqtisadiyyatı necə idarə etməkdir . Resurs iqtisadiyyatı, yer elmləri, insan iqtisadiyyatı və təbii ekosistemlər ilə əlaqəli təbii və sosial elmlər daxilində müxtəlif fənləri bir araya gətirir və birləşdirir. İqtisadi modellər təbii ehtiyatlardan istifadənin xüsusiyyətlərinə uyğunlaşdırılmalıdır. Təbii qaynaqlar iqtisadiyyatında ənənəvi tədris proqramı balıqçılıq modellərinə, meşə təsərrüfatı modellərinə və mədənçilik modellərinə (yəni balıq, ağac və filiz) yönəlmişdir. Bununla birlikdə, son illərdə digər mənbələr, xüsusən hava, su, qlobal iqlim və ümumiyyətlə “ətraf mühit qaynaqları” siyasət hazırlamaq üçün getdikcə daha çox əhəmiyyət kəsb edir.
Akademik və siyasi maraqlar, digər məqsədlər üçün rəhbərliyi əhatə etmək üçün standart üçqat resursların sadəcə optimal ticarət istifadəsindən kənara çıxdı.
Xüsusi effekt
Xüsusi effektlər (jarqonda qısaca SPFX və ya SFX) normal vasitələrlə yaradılması mümkün olmayan və ya çox riskli olan, film, televiziya və əyləncə sahələrində geniş istifadə olunan hadisələri yaratmaq üçün geniş yayılmış bir yoldur.
Böyük partlayışlar və kosmosa səyahəti təsvir edən çəkilişlərdə mütəmadi şəkildə istifadə olunur. Görülən işlər hamısı xəyal deyil, bəzi obyektlər yaradılır (məsələn: Ulduz müharibələri). Dəstək düzəldilir, üstünə bir çubuq qoyulur və üstünə qılınc hansı rəngdədirsə onun selofanı qoyulur.
Tez-tez vizual effektlərlə qarışdırılır. Bununla birlikdə, xüsusi effektlər kompüter tərəfindən yaradılan şəkillərlə deyil, çəkilişlə edilir. Partlayan bir şey həqiqətən partladılır və ya bir model olsa da dağılan bina həqiqətən dağıdıllır. Halbuki vizual effektlərlə edilən partlayışlar sintetik hissəcik sistemləridir və dağıdılmış binalar da 3D modelləşdirilmiş obyektlərdir.
Yaşayan xüsusi effektlər canlı izləyicilərin qarşısında istifadə olunan effektlərdir. Bunlar daha çox idman tədbirlərində, konsertlərdə və kütləvi şoularda istifadə olunur.
Xüsusi festbol
Xüsusi festbol (ing. Fastball Special) — super qəhrəman ədəbiyyatında məşhur döyüş hərəkəti. Hərəkətin icra qaydasına görə super güclü qəhrəman partnerini əlləri ilə hədəfə tullayır. Hərəkətin tarixi 1958-ci ilə uzanır. DC Comicsin nəşr etdiyi "Macəra komiksləri"nin 258-ci sayında Superoğlan Robini düşmənə doğru tullamışdır. Bu manevr Marvel Comics tərəfindən "Əsrarəngiz İks-adamlar" komiksinin 94-cü buraxılışında, Təhlükə otağı hekayəsində Kolossun Şimal porsuğunu fırlatması ilə məşhurlaşmışdır. Koloss bu hərəkəti adətən "Manevr 7" adlandırır. Daha sonra bu hərəkət hər iki super qəhrəmanın sevimli taktikasına çevrilmişdir. Marvel Comicsdən başqa komiks nəşriyyatları da komikslərində bu hərəkətə yer verirlər.
1992-ci ildə "İks-adamlar" cizgi serialının "Dayandırılmaz Caqqernaut" seriyasında bu hərəkətə istinad verilmişdi.
Xüsusi mülkiyyət
Xüsusi mülkiyyət, həmçinin şəxsi mülkiyyət və ya özəl mülkiyyət — hüquqi və fiziki şəxsin malik olduğu, nəzarət etdiyi, istifadə etdiyi, gəlir götürdüyü və sərəncan verdiyi torpaq, kapital və digər mülkiyyət. Həm daşınan, həm daşınmaz, həm də əqli mülkiyyət özəl mülkiyyət ola bilər. Onun dövlət mülkiyyətindən fərqi dövlətə, icmaya deyil, məhz konkret sahibə malik olmasıdır.
Xüsusi törəmə
Xüsusi törəmə, çoxdəyişənli funksiyanın digər dəyişənləri sabit saxlanmaqla bir dəyişənə görə törəməsidir.
f
(
x
,
y
,
…
)
{\displaystyle f(x,y,\dots )}
funksiyasının
x
{\displaystyle x}
dəyişəninə görə xüsusi törəməsi
∂
f
∂
x
=
lim
h
→
0
f
(
x
+
h
,
y
,
.
.
.
)
−
f
(
x
,
y
,
.
.
.
)
h
{\displaystyle {\frac {\partial f}{\partial x}}=\lim _{h\to 0}{\frac {f(x+h,y,...)-f(x,y,...)}{h}}}
kimi təyin olunur.
f
{\displaystyle f}
-in
x
{\displaystyle x}
-a görə xüsusi törəməsi
f
x
′
,
f
x
,
∂
x
f
,
D
x
f
,
D
1
f
,
ya da
∂
∂
x
f
{\displaystyle f'_{x},f_{x},\partial _{x}f,\ D_{x}f,D_{1}f,{\text{ ya da }}{\frac {\partial }{\partial x}}f}
kimi də ifadə oluna bilər. Bəzi hallarda, təyin olunmuş
z
=
f
(
x
,
y
,
…
)
{\displaystyle z=f(x,y,\ldots )}
funksiyası üçün
z
{\displaystyle z}
-in
x
{\displaystyle x}
-a görə xüsusi törəməsi
∂
z
∂
x
{\displaystyle {\tfrac {\partial z}{\partial x}}}
kimi ifadə edilir.
Xüsusi təyinatlılar
Xüsusi təyinatlılar və ya xüsusi əməliyyat qüvvələri — düşmənin təhlükəsizlik qüvvələri və silahlı birləşmələrinə qarşı kəşfiyyat əməliyyatları, nəzarət, düşmən qoşunlarının vəziyyəti, düşmən qoşunlarının sayı kimi xüsusi taktiki bacarıqlar tələb edən vəzifələri yerinə yetirirlər; çox yönlü və çevik silahlı birləşmələrdirlər.
Daha güclü və daha dəqiq bir nəticə üçün nizamsız (qeyri-nizami) şəkildə qurulmuşdurlar. Nizamsız müharibə (qeyri-nizami müharibə) bacarığını və partizan taktikasını çox yaxşı bilən və tətbiq edən bölmələrdir. Qüvvələr müstəqil olaraq asimmetrik və qarışıq bir əməliyyat planı çərçivəsində hərəkət edirlər.
İlk qeydə alınan xüsusi qüvvələr ingilislərin SAS və SBS qüvvələri idi. SAS və SBS Winston Churchillin “Düşmən xəttində və ya ərazilərində vəzifələrini yerinə yetirə bilən xüsusi hazırlanmış əsgərlər” əmri ilə qurulmuşdur.
Bu gün tarazlıqların tənzimlənməsi ilə xüsusi təyinatlılar daha çox terrorla mübarizə əməliyyatlarına cəlb edilmişdirlər.
Əfqanıstan müharibəsi zamanı Polşanın GROM, Almaniyanın “KSK” və Amerikanın Delta Force kimi xüsusi təyinatlı qüvvələri mühüm vəzifələri yerinə yetirmişdirlər.
Xüsusi münasibətlər
Xüsusi münasibətlər (ing. special relationship) — Böyük Britaniya və ABŞ, yaxud onların siyasi liderləri arasında siyasi, sosial, diplomatik, mədəni, iqtisadi, hüquqi, ekoloji, dini, hərbi və tarixi əlaqələri təsvir etmək üçün istifadə olunan termindir. Termin ilk dəfə 1946-cı ildə Böyük Britaniyanın keçmiş baş naziri Uinston Çörçillin çıxışında istifadə edildikdən sonra məşhurlaşmışdır. Hər iki ölkə XX və XXI əsrlərdə I Dünya müharibəsi, II Dünya müharibəsi, Koreya müharibəsi, Soyuq müharibə, Körfəz müharibəsi və terrora qarşı müharibə də daxil olmaqla bir çox münaqişələr zamanı yaxın müttəfiq olublar.
Hər iki hökumətin bir çox digər dövlətlərlə də yaxın əlaqələri olmasına baxmayaraq, Böyük Britaniya və ABŞ arasında ticarət və kommersiya, hərbi planlaşdırma, hərbi əməliyyatların icrası, nüvə silahı texnologiyası və kəşfiyyat məlumatlarının mübadiləsi sahəsində əməkdaşlığın səviyyəsi böyük dünya gücləri arasında "analoqu olmayan" kimi təsvir edilmişdir. Marqaret Tetçer və Ronald Reyqan kimi Britaniya və Amerika hökumət başçıları, eləcə də Toni Bleyr, Bill Klinton və Corc Buş arasında sıx əlaqələr qeyd olunub. Diplomatik səviyyədə xüsusiyyətlərə münasibətlərin "xüsusi", tez-tez və yüksək profilli siyasi səfərlər və diplomatik iş səviyyəsində geniş məlumat mübadiləsi kimi təkrarlanan ictimai təmsilçilik daxildir.
Bəzi tənqidçilər "xüsusi münasibətlər"in mövcudluğunu inkar edir və bunu mif adlandırırlar. 1956-cı il Süveyş böhranı zamanı ABŞ prezidenti D. Eyzenhauer İngiltərənin Misirə hücumu səbəbiylə funt sterlinqi müflis etməklə təhdid etmişdi. Tetçer 1983-cü ildə ABŞ-ın Qrenadaya hücumuna qarşı çıxmış və Reyqan əvvəlcə 1982-ci il Folklend müharibəsinə qarşı uğursuz təzyiq etmişdi .
Gənclər Fondu
Azərbaycan Gənclər Fondu — Avrasiya Fondu Azərbaycan Nümayəndəliyi, Şimali İrlandiya İcma Fondu (ŞİİF), Birləşmiş Krallığın Xarici İşlər Nazirliyi və birlikdə Azərbaycanın beş rayonunda yeni Gəncler Fondu proqramını həyata keçirməyə başlamış, gənclər tərəfindən idarə olunmuş layihə təşəbbüsü.
Azərbaycan Respublikasının Gənclər Fondu — Azərbaycanda gənclər siyasəti ilə bağlı elm, təhsil, mədəniyyət və digər sosial sahələrə yönəlmiş fəaliyyətlərin stimullaşdırılmasını, o cümlədən beynəlxalq səviyyədə həyata keçirilən layihə və proqramları qrant şəklində maliyyələşdirilməsini təmin edən qurum.
Hedc fondu
Hedc fondu — Səciyyəvi olaraq, çox gəlirli möv qeləri götürməklə və qısa alış, svop, derivativlər, proqram ti carəti və arbitraj kimi aqres siv strategiyalardan istifadə etməklə qəfil və qısamüddətli bazar dəyi şikliklərindən
yüksək gəlir əldə etməyə can atan özəl investisiya fondudur. Adətən maliyyə təşkilatlarına və varlı adamlara məhdudiyyət qoyulur.
Koreya Fondu
Koreya Fondu (Korean: 한국국제교류재단, Hanja: 韓國國際交流財團) — 1991-ci ildə Koreyanın daha yaxşı anlaşılmasına kömək etmək və beynəlxalq ictimaiyyətdə dostluğu gücləndirmək üçün yaradılmış qeyri-kommersiya ictimai diplomatiya təşkilatıdır. Fond qarşılıqlı anlayışın inkişafı üçün Cənubi Koreya ilə xarici ölkələr arasında mübadilə üzrə müxtəlif layihələr həyata keçirir.
== Tarix ==
Koreya Respublikasının 70-ci illərin sonlarından 80-ci illərə qədər sürətli iqtisadi inkişafı, həmçinin ölkənin demokratikləşməsi və soyuq müharibədən sonra beynəlxalq ictimaiyyətdə sarsıntılar şəraitində Koreyanın xarici siyasət strategiyasına yenidən baxılması qaçılmazdır. 1986-cı ildə 10-cu Asiya Oyunlarını və 1988-ci ildə Seulda 24-cü Yay Olimpiya Oyunlarını müvəffəqiyyətlə keçirərək genişləndirilmiş imkanlarını nümayiş etdirərək dünyanın Koreyaya baxışına uzunmüddətli təsir göstərmişdir. Sonralar vahid əlaqə nöqtəsi kimi xidmət edəcək və müxtəlif sahələrdə mübadilə layihələrini dəstəkləyəcək beynəlxalq mübadilə təşkilatının yaradılması ideyası doğuldu. 1989-cu ilin sentyabrında Koreya parlamenti Koreya fondunun təsis edilməsi ilə bağlı rəsmi debatlara başladı.
== Təşkilat ==
Koreya fondu Koreya Xarici Işlər Nazirliyi ilə bağlıdır, bu təşkilata Koreya fondu, Xarici Koreya fondu (OKF), və Koreya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Agentliyi (KOICA) rəhbərlik edir. Üçü də Koreyanın dünyanın qalan hissəsi ilə diplomatik münasibətlərinin irəliləməsinə həsr olunmuşdur. Hazırda Koreya Fondunun 13 departamentdə 130 əməkdaşı olan 4 bürosu var. Onun qərargahları və KF Qlobal Mərkəzi Seulda yerləşir.
Rokfeller Fondu
Rokfeller Fondu (ing. Rockefeller Foundation) — Beşinci prospekt, 420, Nyu York ünvanında yerləşən amerikan özəl fondu və xeyriyyəçi tibbi tədqiqat və incəsənəti maliyyələşdirən təşkilat. ABŞ-da Karnegi Korporasiyasından sonra ikinci ən qədim xeyriyyə təşkilatı olan fond, 2015-ci ildə ümumi ianəyə ABŞ-ın 39-cu ən böyük fondu idi. 2016-cı ilin sonuna qədər aktivlər 4,1 milyard ABŞ dolları (2015-ci ildən bəri dəyişmədi), illik qrantlar isə 173 milyon dollar təşkil edib. İƏİT-nın məlumatına görə, fond 2021-ci ildə inkişaf üçün 283,9 milyon ABŞ dolları ayırıb. Fond cari dollarla 14 milyard dollardan çox vəsait ayırıb.
Fond Standard Oil maqnatı Con Rokfeller və oğlu, həmçinin onların əsas biznes məsləhətçisi Frederik Taylor Qeyts tərəfindən 1913-cü il mayın 14-də, nizamnaməsi Nyu-York ştatının qanunverici orqanı tərəfindən verildiyi zaman başlamışdır.
Fondun 1930-cu illərdən etibarən beynəlxalq nüfuzu və qlobal qeyri-hökumət təşkilatlarına böyük təsiri var. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı, fondun insanları öyrənmək və müalicə etmək üçün həkimləri xaricə göndərən Beynəlxalq Sağlamlıq Bölməsindən nümunə götürür. Milli Elm Fondu və Milli Səhiyyə Agentliyi da Rokfeller tərəfindən maliyyələşdirilən iş əsasında modelləşdirilmişdir.
Sivilitas fondu
"Sivilitas" fondu (erm. Սիվիլիթաս հիմնադրամ, ing. The Civilitas Foundation) — mərkəzi İrəvan şəhərində yerləşən Ermənistan qeyri-kommersiya təşkilatı. 2008-ci ilin oktyabrında Ermənistanın keçmiş xarici işlər naziri Vartan Oskanyan tərəfindən təsis edilmişdir. Hal-hazırda Apo Bogigiyanın rəhbərliyində olan təşkilat bir inkişaf agentliyi və düşüncə mərkəzidir. "Sivilitas" fondunun məqsədi vətəndaş cəmiyyətini gücləndirmək, Ermənistanda demokratiyanı, iqtisadi inkişafı və təhsili təşviq etmək, eləcə də bir sıra aktual siyasi məsələlərdə Ermənistanla beynəlxalq ictimaiyyət arasında dialoqun keyfiyyətini artırmaqdır. "Sivilitas" fondunun fəaliyyəti nəticəsində Ermənistanla erməni diasporu arasındakı əlaqələr güclənmişdir.
Təşkilatın adı yunan dilindəki "Sivilitas" sözündən yaranmışdır.
"Sivilitas" fondunun onlayn media orqanı olan "CivilNet" 21 sentyabr 2011-ci il tarixində Oskanyan tərəfindən başladılmışdır. Fond "CivilNet" vasitəsi ilə erməni və ingilis dillərində müsahibələr, məqalələr və həftəlik icmal videoları kimi məzmun hazırlayır.
Vikimedia Fondu
Vikimediya Fondu (ing. Wikimedia Foundation Inc.) — ABŞ qeyri-kommersiya təşkilatı. Yerli qanunlara əsasən xeyriyyə fondu kimi qeydiyyata alınmışdır. Qərargahı Kaliforniyanın San-Fransisko şəhərində yerləşir. Ən çox onlayn ensiklopediya olan Vikipediya üçün hostinq platforması kimi tanınır. Bu, həmçinin digər əlaqəli layihələrə və viki proqramı olan MediaVikiyə ev sahibliyi edir.
Vikimedia Fondu 2003-cü ildə Florida ştatının Sent-Pitersberq şəhərində Cimmi Vels tərəfindən yaradılmışdır. Bu, o vaxta qədər Velsin kommersiya şirkəti "Bomis" tərəfindən idarə olunan Vikipediya, Vikilüğət və digər viki layihələrini maliyyələşdirmək üçün qeyri-kommersiya vasitəsi kimi yaradılmışdır. Fond özünü əsasən Vikipediya oxucularından e-poçt kampaniyaları, Vikipediya və digər əlaqəli layihələrdə yerləşdirilən illik fandreyzinq bannerləri vasitəsilə toplanan milyonlarla kiçik ianələr hesabına maliyyələşdirir. Bunlar xeyriyyə təşkilatları və texnoloji şirkətlərin qrantları, həmçinin 2022-ci ildən başlayaraq "Wikimedia Enterprise"dan əldə olunan xidmət gəlirləri ilə tamamlanır.
Vikimediya Fondu
Vikimediya Fondu (ing. Wikimedia Foundation Inc.) — ABŞ qeyri-kommersiya təşkilatı. Yerli qanunlara əsasən xeyriyyə fondu kimi qeydiyyata alınmışdır. Qərargahı Kaliforniyanın San-Fransisko şəhərində yerləşir. Ən çox onlayn ensiklopediya olan Vikipediya üçün hostinq platforması kimi tanınır. Bu, həmçinin digər əlaqəli layihələrə və viki proqramı olan MediaVikiyə ev sahibliyi edir.
Vikimedia Fondu 2003-cü ildə Florida ştatının Sent-Pitersberq şəhərində Cimmi Vels tərəfindən yaradılmışdır. Bu, o vaxta qədər Velsin kommersiya şirkəti "Bomis" tərəfindən idarə olunan Vikipediya, Vikilüğət və digər viki layihələrini maliyyələşdirmək üçün qeyri-kommersiya vasitəsi kimi yaradılmışdır. Fond özünü əsasən Vikipediya oxucularından e-poçt kampaniyaları, Vikipediya və digər əlaqəli layihələrdə yerləşdirilən illik fandreyzinq bannerləri vasitəsilə toplanan milyonlarla kiçik ianələr hesabına maliyyələşdirir. Bunlar xeyriyyə təşkilatları və texnoloji şirkətlərin qrantları, həmçinin 2022-ci ildən başlayaraq "Wikimedia Enterprise"dan əldə olunan xidmət gəlirləri ilə tamamlanır.
SCP Fondu
SCP Fondu (ing. SCP Foundation) eyni adı daşıyan internet üzərindən birlikdə əməkdaşlıqla yazmaq layihəsi tərəfindən sənədləşdirilmiş fiziki mövcudluğu olmayan uydurma bir fond. Veb saytın təqdim etdiyi uydurma kainatında SCP Fondu təbii qanunları pozan fərdləri, varlıqları, qurumları, yerləri və ya obyektləri aşkar etməyə və onları qoruyub saxlamağa cavabdehdir. Veb sayt icma əsaslıdır və saytda paylaşdıqları hekayələrə qorxu fantastikası, elmi fantastika və fantaziya daxil olmaqla bir çox janrların elementləri daxildir.
SCP Fondu viki -dəki paylaşımlarının əksəriyyəti SCP yəni “xüsusi saxlama prosedurlarından”və onun saxlanma şərtlərinin prosedur qaydalarını təsvir edən sənədlərdən ibarətdir. Veb saytın arxivində həmçinin minlərlə Fond hekeyəsi، yəni SCP Fondunun daxilində baş vermiş qısa hekayələr də insanlara təqdim olunur. Hekayələrin seriyalanmış olması, elmi və akademik yazı üslubu ilə yazılaraq bu şəkildə belə insanlara qorxu hissini dolğun şəkildə ifadə edə bilmək bacarığı və yüksək keyfiyyət standartlarını qoruyub saxlamaqları səbəbində bu layihə çox vaxt əksər insanlar tərəfindən müsbət rəylər alıb.
Bu fond həm də qorxu mövzusulu indie oyunları olan SCP - Containment Breach və SCP: Secret Laboratory daxil olmaqla bir çox spin-off layihələr üçün də ilham mənbəyi olmuşdur.
Nobel Fondu
Nobel Fondu (isv. Nobelstiftelsen) Nobel Mükafatlarının maliyyə və idarəçiliyini idarə etmək üçün 29 iyun 1900-cü ildə yaradılmış özəl qurumdur və Fond dinamitin ixtiraçısı Alfred Nobelin son vəsiyyətinə əsaslanır.
Alfred Nobel ( ; 21 oktyabr 1833, Stokholm, İsveç anadan olub) kimyaçı, mühəndis, novator, silah istehsalçısı və dinamitin ixtiraçısı idi. O, böyük silah istehsalçısı olan Bofors şirkətinə sahib idi və onu dəmir və polad dəyirmanı kimi orijinal biznesindən yönləndirmişdi. Nobel 355 fərqli patentə sahibdir, ən məşhuru dinamitdir . Nobel həyatı boyu böyük bir şəxsi sərvət topladı, əsasən də bu ixtira sayəsində. 1896-cı ildə Nobel son illərini yaşadığı İtaliyanın San-Remo şəhərindəki villasında insultdan dünyasını dəyişdi
Çoxlarını təəccübləndirən Nobelin vəsiyyətnaməsində onun pulunun fizika, kimya, sülh, fiziologiya və ya tibb və ədəbiyyat üzrə mükafatlar üçün istifadə edilməsi xahişi var. Nobel sağlığında bir neçə vəsiyyətnamə yazsa da, sonuncu vəsiyyəti ölümündən bir il əvvəl yazılmış və 27 noyabr 1895-ci ildə Parisdə İsveç-Norveç Klubunda imzalanmışdır. Nobel ümumi aktivlərinin 94%-ni, yəni 31 milyon İsveç kronunu vəsiyyət edib. Beş Nobel mükafatının təsis edilməsi və verilməsi.
Əlyazmalar Fondu
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Naxçıvan Bölməsinin Əlyazmalar Fondu ümummilli lider H.Əliyevin 07 avqust 2002-ci il tarixli “Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan Bölməsinin təsis edilməsi haqqında” sərəncamına müvafiq olaraq yaradılmış, 08 aprel 2005-ci ildə fəaliyyətə başlamışdır.
Naxçıvan əlyazmalarının toplanması, sistemə salınması, kataloqlaşdıdırlması, qorunması, tədqiqi, nəşri və təbliğidir.
Əlyazmaların toplanması şöbəsi.
Əlyazmaların kataloqlaşdırılması, tədqiqi və nəşri şöbəsi.
Əlyazmaların mühafizəsi, gigiyenası və bərpası laboratoriyası.
Naxçıvanın tarix və mədəniyyətinə aid yeni məlumatların əldə olunması və təbliği istiqamətində: Məhəmməd Həsən Ordubadinin “Astronomiya” əsərinin tərcüməsi və tədqiqi, Mirzə Məhəmməd Haşim ibn Museyib Naxçıvaninin “Həqaiqiət-Tarix” əsəri haqqında ilk məlumat, Suli Fəqihin “Yusif və Züleyxa” əsərinin tərcümə və tekstaloji tədqiqi, Məhəmməd Naxçıvaninin “Səhabəd Dumu” əsərinin mətn xüsusiyyətlərinin təhlili, Hatif İsfəhaninin “Tibbinamə” əsərinin aşkarlanması və ilk tədqiqi, Fazil Naxçivaninin “Tibbinamə” əsərinin ilkin araşdırılması, tib¬binamələrin mətn xüsusiyyətləri və tərcüməsi, Əliqulu Mirzayi Naxçıvaninin “Əqaide-fəlsəfə” əsərinin ilk tədqiqi, Naxçıvanı tədqiq və Tətəbbö Cəmiyyətinin ərəb əlifbası ilə yazılan 41 iclas protokolunun əlyazma mətnlərinin araşdırılması və təhlili.
